Turbolar


Turbo Nedir?
İnsanlar ne zaman yarış arabalarından ya da yüksek performanslı spor arabalardan bahsetse konu çoğunlukla turbo (turbocharger – turboşarj – türbin) ünitesine gelir. Turbo aynı zamanda büyük dizel motorlarda da kullanılır. Turbo, motorun ağırlığını arttırmadan önemli ölçüde gücünü (HP – Beygir Gücü) arttırmaktadır. Turboyu popüler kılan en önemli faydası da budur.

 

Bir motordan daha fazla güç elde etmenin en garantili yolu hava ve yakıt karışımını arttırmaktır. Bunu yapabilmek için silindir sayısını arttırabilir ya da mevcut silindirleri büyütebilirsiniz ki bu çoğu zaman mümkün olmayabilir. İşte bu durumda, bir yedek parça olarak satın alabileceğiniz turbo, motorunuzun gücünü arttırmak için daha basit ve kompakt bir yol olabilir. Turbo, motorun mevcut silindirlerin, yanma odacıklarının içerisinde daha fazla yakıt ve hava karışımının yanmasına olanak sağlar.Normal bir turbo motora ilave olarak 6-8 PSI civarında ek basınçlı hava sağlar. Deniz seviyesindeki atmosferik basıncın 14,7 PSI olduğunu düşünecek olursak %50 verim artışı olduğunu görebiliriz. Ancak bu artış çoğunlukla %30-40 civarında kalır.  Bunun sebebi, egzos gazının basıncının türbünü çevirmeye çalışırken yaşadığı kayıptır. Çünkü türbünün de bir ağırlığı vardır ve egzos gazı tarafından çevrilirken ek bir güç gerektirir. Silindirlerin ürettiği gücün bir kısmı burada harcanır.

Turbolar, motorun egzos manifoldu tarafına monte edilir. Silindirlerden gelen egzos gazı türbünü döndürür. Bu türbün, bir mil ile hava filtresi ile emme manifoldu arasında bulunan emme pervanesine bağlıdır . Silindirlerden gelen egzos gazı türbün kanatçıklarından geçerek daha hızlı dönmesini sağlar. Daha fazla egzos gazı, kanatçıkları daha hızlı döndürür.

Türbünün bağlı olduğu milin diğer tarafına bağlı olan emme pervanesi havayı silindirlere pompalar. Bir nevi santrifüj pompa gibi çalışarak, havayı kanatçıkların merkezine çeker ve dönerek dışarı atar. Devir hızının 150.000 devir/dk olduğu göz önünde bulundurursak, Türbün milinin dikkatli bir şekilde desteklenmesi gerekmektedir. Yatak türlerinin çoğu bu hızda zarar gördüğünden turboların çoğu yağ soğutmalı yatakları kullanmaktadır. Bu tip yataklar üzerindeki ince bir yağ tabakası ile mili destekler. Bunun iki faydası vardır; hem mili ve bazı diğer parçaları soğutur hem de milin sürtünmesiz daha hızlı dönmesini sağlar.